آئین نامه ماده 299 قانون امور حسبی مصوب 1322

آیین ‏نامه ماده 299 قانون امور حسبی مصوّب 1322 وزارت دادگستری

آیین‏ نامه ماده 299 قانون امور حسبی مصوّب 1322 وزارت دادگستری
1- در موقعی که از طرف ورثه یا موصی‎ له یا وصی بر اموال درخواست شود ملکی که در دفتر املاک به نام مورث ثبت شده است به نام ورثه یا موصی ‌له یا به عنوان وصیّت ثبت گردد به ترتیبی که در مواد بعد مذکور است رفتار خواهد شد.
2ـ هرگاه در ورقه انحصار وراثت که به اداره ثبت اسناد و املاک داده می ‏شود عده ورثه و سهام هریک از آنها معیّن شده و وصیّت‏ نامه نیز که مطابق قانون امورحسبی بتوان به آن ترتیب اثر داد به اداره ثبت تسلیم نشده و قبلاً هم وصیّتی ثبت نشده باشد حصّه هر یک از ورثه از ملک به طریقی که در تصدیق انحصار وراثت معیّن شده یا بین ورثه مذکور در تصدیق انحصار وراثت توافق حاصل شده باشد ثبت می‏شود.
3ـ اگر کسی به عنوان ادعای وراثت یا به عنوان اعتراض بر تصدیق انحصار وراثت در دادگاه اقامه دعوی کرده باشد باید قبل از آن‏که ملک به نام ورثه ثبت شود تصدیقی از دادگاه حاکی از اقامه دعوی گرفته به اداره ثبت تسلیم نماید.
در این صورت ثبت ملک به نام ورثه تا معلوم شدن نتیجه نهائی ادعا توقیف خواهد شد.
4ـ در موقعی که دادستان بر طبق ماده 367 قانون امورحسبی بر تصدیق انحصار وراثت اعتراض می‏کند درصورتی‏که در جزء ترکه، ملک غیرمنقول ثبت شده باشد باید در همان موقع به اداره ثبت کتباً اطلاع دهد در این صورت ثبت ملک موقوف به معلوم شدن نتیجه اعتراض خواهد شد.
5 ـ درصورتی که نسبت به ملک غیرمنقول ثبت شده وصیّتی شده باشد که مورد اتفاق تمام ورثه و اشخاص ذی‏نفع باشد مورد وصیّت به نام موصی ‌له یا مصرفی که برای آن وصیّت شده ثبت می‏شود و بقیه ملک (اگر بقیه باشد) به نام ورثه ثبت می‏گردد.
6 ـ هرگاه وصیّت ‏نامه‏ای که به‏ موجب قانون قابل ترتیب اثر است بین ورثه و اشخاص ذی‏نفع مورد اختلاف واقع شود ثبت ملک نسبت به آن چه مورد گفتگو است موقوف به رفع اختلاف در دادگاه به‏ موجب حکم نهائی خواهد بود.

7ـ اگر قسمتی از ملک مورد اختلاف واقع شده و قسمت دیگر مورد اختلاف نباشد و نتیجه گفتگو در مورد اختلاف تأثیری در این قسمت نداشته باشد ممکن است ملک نسبت به آنچه مورد اختلاف نیست ثبت و نسبت به آنچه مورد اختلاف است موقوف به حل اختلاف گردد.
8 ـ هرگاه توافق و اختلاف ورثه نسبت به وصیّت ‏نامه‏ای که به‏ موجب قانون قابل ترتیب اثر است معلوم نباشد اداره ثبت به هزینه شخص ذی‏نفع آگهی می‏ نماید و در آگهی باید مفاد وصیت ‏نامه و این که از طرف چه کسی و در چه تاریخ ابراز شده قید و تذکر داده شود چنانچه کسی اعتراضی نسبت به وصیّت ‏نامه دارد در ظرف سه ماه از تاریخ انتشار آخرین آگهی اعتراض خود را به اداره ثبتی که آگهی را منتشر نموده تسلیم نماید و در صورت انقضاء مدّت مذکور و نرسیدن اعتراض ملک مورد وصیّت به نام موصیا له یا مصرفی که برای آن وصیّت شده است در دفتر املاک ثبت خواهد شد.
آگهی مذکور سه مرتبه هر ماه یک مرتبه در روزنامه کثیرالانتشار محل منتشر شده و در صورت نبودن روزنامه در محل در یکی از روزنامه‏های کثیرالانتشار تهران منتشر خواهد گردید.

9ـ در مورد متوفّای بلا وارث اگر در ظرف ده سال مقرّر در قانون امورحسبی وصیّت‏ نامه‏ای ابراز شود که قابل ترتیب اثر بوده و برای تحریر ترکه آگهی نشده باشد مفاد وصیّت ‏نامه به ترتیب مذکور در ماده فوق و با قید این که متوفی بلاوارث معرفی شده است آگهی می‏گردد و درصورتی‏که در مدّت سه ماه از تاریخ انتشار آخرین آگهی اعتراضی نرسیده مورد وصیّت به نام موصیا له یا مصرفی که برای آن وصیّت شده است ثبت و باقی ملک پس از ده سال اگر وارثی پیدا نشد به نام دولت ثبت خواهد شد.
10ـ اگر از طرف ورثه یا اشخاص دیگر ذی‏نفع وصیّت‏ نامه‏ای ابراز شود که موصی از وصیّت اوّل خود رجوع کرده و آن وصیّت‏نامه مورد تصدیق تمام ورثه و اشخاص ذی‏نفع واقع شود ملک مطابق وصیّت‏نامه ثانی ثبت خواهد شد و اگر مورد اختلاف واقع شود یا توافق و اختلاف ورثه معلوم نباشد درصورتی‏که وصیّت‏نامه مطابق قانون قابل ترتیب اثر باشد بر طبق ماده 6 و 7 و 8 عمل خواهد شد.

11ـ درصورتی که در دادگاه بخش در موعد مقرّر در ماده 294 قانون امورحسبی وصیّت ‏نامه ابراز شد که قابل ترتیب اثر باشد دادگاه در تصدیق انحصار وراثت مفاد وصیّت ‏نامه و این که در موقع ابراز شده وقابل ترتیب اثر است درج خواهد کرد و اگر تصدیق انحصار وراثت صادر شده و این مطلب به جهتی در آن درج نشده باشد اشخاص ذی‏نفع باید تصدیقی مبنی بر ابراز وصیّت‏نامه در موعد مقرّر و قابل ترتیب اثر بودن آن از دادگاه گرفته به ضمیمه سواد وصیّت‏نامه به اداره ثبت اسناد تسلیم نمایند.

12ـ اگر ترکه متوفی به ‏وسیله دادگاه تقسیم شده و حکم نهائی دادگاه در این خصوص به اداره ثبت داده شود و یا این که ورثه موصی ‏له و وصی (درصورتی‏که وصیّتی شده باشد) ترکه را تقسیم کرده باشند ملک مطابق تقسیمی که شده است ثبت می‏شود و در صورت اخیر اگر اختلافی مابین ورثه و موصی‏له یا وصی در تقسیم باشد ثبت ملک موقوف به رفع اختلاف در دادگاه خواهد بود.
13ـ درصورتی‏که وصیّت به‏ طور کلی باشد (مثل ثلث اموال) ورثه می ‏توانند ملک معیّن را ثلث قرار داده و باقی املاک را به نام خود ثبت کنند یا ثلث را از اموال دیگر معیّن کرده و تمام ملک ثبت‏ شده را به نام خود ثبت کنند مگر این که در وصیّت ‏نامه ترتیب دیگری مقرّر شده باشد.
14ـ پس از ثبت ملک در دفتر املاک به نام ورثه یا موصی‏ له ادعای وصیّت یا هر ادعای دیگری که مخالف با ثبت ملک باشد مسموع نخواهد شد و هیچ وصیّت‏ نامه، اعمّ از رسمی و سرّی و غیر این‏ها پذیرفته نخواهد شد.

منبع : دستور

---

مطالب مرتبط

برای خرید ملک موروثی چه باید کرد؟

رای شماره 2815 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

قانون امور حسبی

آیین نامه قانون ثبت اسناد و املاک

صلاحیت های شورای حل اختلاف