اجرای حکم خلع ید با وجود تصرف غیر محکوم علیه - وکیل خلع ید
چنانچه شخص ثالث مدعی حقی نسبت به عین محکوم به باشد باید ظرف یک هفته دعوای اعتراض ثالث نسبت به حکم خلع ید یا تحویل ملک یا رفع تصرف عدوانی، در دادگاه صلاحیت دار، مطرح نماید و ظرف پانزده روز از فردای پایان مهلت یک هفته مزبور،قرار تاخیر اجرای حکم را از دادگاه اخذ و به قسمت اجرا ارائه دهد، در غیر این صورت حکم خلع ید یا تحویل ملک باید به هر طریق ممکن اجرا گردد
محکوم له با هزاران امید و آرزو و خوشحال از کسب رای به نفع خود پس از سال‌ها مشقت، در هنگام اجرای حکم خلع ید(رفع تصرف عدوانی- تحویل ملک ) با تصرف شخصی غیر از محکوم علیه، روبرو می شود؛ سوال اساسی این است که آیا این حکم را می توان علیه غیرِ محکوم علیه نیز اجرا نمود و یا اساسا محکوم له باید دوباره طرح دعوا نموده و علیه متصرف نیز حکم بگیرد؟ سوال بعدی اینکه چنانچه متصرف مدعی حقی باشد چه اقدام یا اقداماتی را جهت احقاق حق خود می تواند انجام دهد؟
دادگاه با احراز حق خواهان، خوانده را محکوم به تحویل ملک نموده، از آنجایی که محکوم علیه در سپردن ملک به محکوم له مقاومت می کند، معمولا دست به اقداماتی می زند تا به هر طریق ممکن، ملک، تحویل محکوم له نگردد، در این راه ممکن است با شخص ثالثی تبانی و ملک را به صورت صوری در اختیار دیگری قرار دهد تا مانع محکوم له از اجرای حکم شود، و یا این امکان وجود دارد که شخص ثالث در واقعیت امر دارای حق است.
در اجرای حکم خلع ید ( رفع تصرف عدوانی، تحویل ملک ) در صورتی که ملک در ید محکوم علیه باشد ، کار ساده است در این صورت به هر طریق ممکن ( به اختیار محکوم علیه یا قهراً و با کمک قوای انتظامی ) دادورز ملک را از ایشان گرفته و به محکوم له تحویل می دهد( ماده ۴۲ قانون اجرای احکام مدنی )
اما در صورتی که ملک در تصرف شخص ثالث ( حقیقی یا حقوقی ) باشد اصل و قاعده این است که « ... تصرف کسی غیر از محکوم علیه ... مانع اقدامات اجرایی نیست ... » ( ماده ۴۴ قانون اجرای احکام مدنی ) بنابراین اصل این است که، تصرف دیگری غیر از محکوم علیه نمی تواند مانع از اقدامات اجرایی شود و دادورز موظف است ملک را در تصرف هر شخصی اعم از محکوم علیه یا دیگری باشد تحویل محکوم له نماید و « هیچ مقام رسمی یا سازمان یا اداره دولتی نمی تواند ...از اجرای آن جلوگیری کند ...» ( ماده ۸ قانون آئین دادرسی مدنی ) بنابراین لازم نیست، محکوم له برای خلع یدِ متصرفی غیر از محکوم علیه دعوای جدیدی علیه شخص اخیر مطرح نماید؛ اما همانطور که قبلا گفته شد، این امکان وجود دارد که متصرف ملک ادعای حقی ( به واقع یا غیر واقع ) نماید، یا محکوم له در واقع، علیهِ شخصی حکم گرفته، که ایشان حقی بابت آن ملک نداشته و یا حتی ممکن است دعوای صوری ای بین محکوم له و محکوم علیه مطرح شده باشد و حکمی به ناحق صادر شده باشد که این حکم به زیان شخص ثالث است؛ و به هر تقدیر متصرف ،مدعی حقی ( عین یا منافع یا هر دو ) در آن ملک باشد « ... در این صورت دادورز ( مامور اجرا) یک هفته به او مهلت می دهد تا به دادگاه صلاحیت دار مراجعه کند ...» پس در حالتی که متصرفی غیر از محکوم علیه مدعی حقی باشد، دادورز اقدامات اجرایی را تا یک هفته با رعایت ماده ۳۲ همان قانون متوقف می کند.
اگر ظرف مهلت مقرر متصرف اقدام به طرح دعوا ( اعتراض ثالث اصلی یا حکمی [نه اجرایی]- تاخیر اجرای حکم ) در دادگاه صلاحیت دار نکند و « ظرف پانزده روز از تاریخ مهلت مذکور قراری دایر بر تاخیر اجرای حکم به قسمت اجرا ارائه نگردد عملیات اجرایی ادامه خواهد یافت »
بنابراین چنانچه شخص ثالث مدعی حقی نسبت به عین محکوم به باشد باید ظرف یک هفته دعوای اعتراض ثالث نسبت به حکم خلع ید یا تحویل ملک یا رفع تصرف عدوانی ( مطابق مواد ۴۱۷ به بعد قانون آئین دادرسی مدنی ) در دادگاه صلاحیت دار ( دادگاه محل وقوع مال غیر منقول ) مطرح نماید و ظرف پانزده روز از فردای پایان مهلت یک هفته مزبور،قرار تاخیر اجرای حکم ( طبق ماده ۴۲۴ قانون آئین دادرسی مدنی ) را از دادگاه اخذ و به قسمت اجرا ارائه دهد، در غیر این صورت حکم خلع ید یا تحویل ملک باید به هر طریق ممکن اجرا گردد.
نویسنده : محسن رفعتی
وکیل دعوای خلع ید
در صورت نیاز به وکیل متخصص ملکی در زمینه دعوای خلع ید حتما با ما تماس بگیرید.
مطالب مرتبط
قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 1356/05/02با اصلاحات بعدی
گروه وکلای داداندیش
